Jak wynika z przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Art. 730 KPC  nast.) sąd może udzielić zabezpieczenia roszczeniom niepieniężnym w sposób, który uzna za odpowiedni poprzez uregulowanie konkretnych praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania w sprawie. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia można złożyć zarówno przed wszczęciem postępowania, w samym pozwie składanym w sprawie, jak i w toku procesu, przy czym najczęściej wniosek taki pojawia się już w samym pozwie, ale – uwaga – w przypadku wniosku o zabezpieczenie składanym przed wszczęciem postępowania należy pamiętać, że jeśli w ciągu 14 dni nie zostanie złożony pozew obejmujący roszczenie, w stosunku do którego wnioskowano o zabezpieczenie – to zabezpieczenie upada. Jak te ogólne i w uproszczony sposób przedstawione reguły zabezpieczania roszczeń przenieść można na grunt spraw frankowych? A no, stanowią one bardzo przydatne narzędzie dla frankowiczów, którzy mogą – jak pokazują coraz to kolejne postanowienia wydawane w sprawach frankowych – doprowadzić do zawieszenia obowiązku spłaty rat kredytowych bez ryzyka wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank na czas trwania postępowania, o ile wniosek taki zostanie w sprawie przez frankowicza złożony.

Roszczeniem, które podlega zabezpieczeniu jest roszczenie frankowicza, jako strony powodowej o unieważnienie zawartej przez niego umowy kredytowej z bankiem. Przesłanką warunkującą udzielenie zabezpieczenia jest po pierwsze uprawdopodobnienie roszczenia strony wnioskującej o zabezpieczenie, co na gruncie wielu korzystnych orzeczeń zapadłych w sprawach frankowych, które unieważniały całą umowę lub co najmniej uznawały klauzule waloryzacyjne za niedozwolone, nie stanowi żadnej trudności. Bez kłopotu przywołać można zarówno argumentację ze słynnego orzeczenia TSUE z dnia 03.10.2020 r. jak i tą zawartą w dotychczasowych wyrokach sądów krajowych.

Kolejną znaczącą przesłanką jest wykazanie przez wnioskującego o udzielenie zabezpieczenia posiadania interesu prawnego, który rozumieć należy jako uargumentowanie, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania o unieważnienie umowy kredytu frankowego. Pojęcie interesu prawnego jest rozumiane przez orzecznictwo bardzo szeroko nie tylko przez pryzmat obowiązujących przepisów prawa, ale też, a właściwie przede wszystkim, z uwzględnieniem ogólnej indywidualnej sytuacji danej strony wnioskującej o zabezpieczenie. Z punktu widzenia frankowicza chodzić tutaj może o prosty cel: doprowadzenie do unieważnienia umowy, a w konsekwencji unicestwienie jego zobowiązania do spłaty kredytu w ogóle lub znaczne jego zmniejszenie. Za pozbawione celowości uznać należy więc w takich okolicznościach kontynuowanie spłaty kredytu przez frankowicza przez czas postępowania, które może trwać długo i tym samym utrwalać istniejące zobowiązania oparte na postanowieniach umowy kredytu obarczonej nieważnością w całości.  Co więcej kolejnym „rykoszetowym” celem jest wyeliminowanie ryzyka wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank wobec tego, że kredytobiorca zaprzestaje jego spłaty i  zakaz przekazania informacji o tym fakcie do Biura Informacji Kredytowej i Bankowego Rejestru – dzięki temu nie pogarsza to statusu wypłacalności kredytobiorcy w ujęciu globalnym.

Reasumując istnieją wszelkie podstawy ku temu, żeby poprzez jasno i precyzyjnie sformułowany i profesjonalnie uzasadniony wniosek o zabezpieczenie doprowadzić do zawieszenia spłat kredytu frankowego na czas trwania postępowania. Wniosek taki może zostać złożony przed wszczęciem postępowania, w pozwie lub w toku postępowania, a więc także w sprawach aktualnie toczących się w sądach. Ilość pozytywnie rozpoznanych wniosków, które doprowadziły do prawomocnej decyzji sądu o udzieleniu takiego zabezpieczenia stale wzrasta. Należą do nich m.in.: Postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 30.04.2020  (I C 142/20), Postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 17.04.2020 r. (sygn. XII C 592/18) Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20.12.2019 r. (sygn. XXV C 1215/18). Opłata od wniosku o zabezpieczenie wynosi zaledwie 100,00 zł, ale wniosek złożony w pozwie w ogóle nie podlega opłacie.

Narzędzie to jest o tyle kluczowe dla frankowiczów, że pozwala z jednej strony poznać pogląd danego składu sędziowskiego na sprawy frankowe już na wstępie i oszacować szanse na pozytywny wynik, a z drugiej strony niskim kosztem pozwala na sfinansowanie procesu poprzez uwolnienie się od ponoszenia comiesięcznego ciężaru spłaty rat kredytowych w szybki sposób, albowiem postanowienie takie wydawane jest co do zasady niezwłocznie, a sama decyzja sądu w przedmiocie zabezpieczenia jest natychmiast wykonalna.

Emilia Pienicka

Bankownia.pl